Μερικές διευκρινίσεις για αποφυγή πιθανών παρανοήσεων...
Δυό λόγια, απλά προς διευκρίνιση κάποιων σημείων της ανάρτησης με τίτλο “σχόλιο #3”. Όχι
τίποτ' άλλο, αλλά επειδή δεν ερμηνεύονται όλα από όλους με τον ίδιο τρόπο, καλό είναι να
αποφεύγονται παρερμηνείες και παρεξηγήσεις.
Ιδού λοιπόν :
Η κριτική για τις συνελεύσεις-γκρουπ θέραπυ, δεν σημαίνει απαξίωση της συνέλευσης ως μέσο
σε καμία περίπτωση.
Άλλωστε, χωρίς αυτές, το κάθε σχέδιο, η οποιαδήποτε ενότητα -όπως κι οι διαφορές- μένει
σε φαντασιακό επίπεδο και δεν μπορεί να δοκιμαστεί ή να πάρει σάρκα και οστά. Εκεί είναι που
δοκιμάζονται οι αντοχές μας σε συμπεριφορές και νοοτροπίες που δεν είναι συμβατές με αυτό που
έχουμε στο μυαλό μας ως πλάνο αγώνα, ως προοπτική. Εκεί βέβαια είναι και που δοκιμάζουν τις
δυνατότητές τους οι κάθε λογής επίδοξοι .. αναρχηγοί, που περνάν την ώρα τους οι χομπίστες
που συλλέγουν εμπειρίες και αναρχόσημα. Δεν απαξιώνεται λοιπόν το μέσο με αυτά που έγραψα,
αλλά στηλιτεύονται συνήθειες, νοοτροπίες και λογικές που καθιστούν τις συνελεύσεις
ένα χώρο και χρόνο που δε συμβάλλει στον αγώνα αλλά αντίθετα τον εμπαίζει και τον παρωδεί.
Μια διαδικασία ανέξοδης και κρυψίνοης ανταλλαγής μονολόγων δίχως ουσιαστικές δεσμεύσεις,
συνέχεια και συνέπεια – με λίγες μόνο εξαιρέσεις. Χωρίς λοιπόν να τις θεωρώ το Α και το Ω
του αγώνα, είναι απαραίτητες όπως και κάθε άλλο μέσο. Κι ακριβώς γι' αυτό οφείλουμε να τις
σεβόμαστε και να τις περιφρουρούμε από ό,τι λαι όποιον τις υποβιβάζει σε .. πασατέμπο..
Για την κοινωνία τώρα.
Γράφοντας “με την κοινωνία αλλά κι εναντίον της όπου χρειάζεται”, ήμουν αρκετά σαφής
και άμεσος. Δεν είμαι λάτρης της κοινωνίας γενικά κι αόριστα, ούτε και μισώ ό,τι και
όποιον την αποτελεί, εξίσου. Δεν θεωρώ ότι αυτό είναι μεσοβέζικη λογική που πατάει σε δυο
βάρκες, αλλά συνειδητή, μόνιμη και σταθερή θέση. Δεν μπορώ παρά να θεωρώ αυτονόητο ότι η
κοινωνία δεν είναι ένα ενιαίο σύνολο με απλά δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις : καλούς και
κακούς. Αυτό που λέμε κοινωνία είναι ένα τεράστιο πλέγμα δομών και σχέσεων,
διαρκώς εξελισσόμενο ή και μεταλλασόμενο, που όσο κι αν επιζητά συνήθως ιδιαίτερα βίαια,
την ομοιομορφία σε κάποια πράγματα, μέσα της ανθίζει η διαφορετικότητα. Σκέψεις,
συμπεριφορές, νοοτροπίες, αναλύσεις, προοπτικές, επιλογές, προσδοκίες, υπάρχουν σε τόσο
μεγάλη ποικιλία, που καθιστούν απαγορευτική οποιαδήποτε σχετική γενίκευση.
Είναι ένα σύνολο αποτελούμενο από άπειρα υποσύνολα, αλληλοσυμπληρούμενα, αλληλοσυγκρου-
όμενα ή αδιάφορα. Μέσα λοιπόν σε αυτό το σύνολο, υπάρχουν φορές που αναδεικνύονται
τα καλύτερα ή και τα χειρότερα δυνατά ανθρώπινα ένστικτα..
Υπάρχει η γειτονιά που δε χρειάζεται τους μπάτσους γιατί, έχοντας ενσωματώσει την
καταστολή και το μπατσιλίκι, περιφρουρεί η ίδια με όπλα την περιουσία της,- ενώ στις
άλλες πτυχές της ζωής της αφήνει την διαμεσολάβηση να κυριαρχεί -, υπάρχει όμως
και η γειτονιά που διατηρεί ακέραιες τις σχέσεις αξιοπρέπειας και αλληλεγγύης
στο εσωτερικό της - παρ'όλες τις κακουχίες που μπορεί να συναντά.
Υπάρχει ο εργατικός αγώνας που παραμένοντας εγκλωβισμένος στα κλασσικά συνδικαλιστικά
στεγανά και την ηθική της εργασίας, σβήνει αφήνοντας μια γεύση πίκρας και απογοήτευσης,
υπάρχει όμως κι αυτός που βάζει μπροστά την αξιοπρέπεια, αφήνοντας έτσι -ανεξαρτήτως
έκβασης- παρακαταθήκες για το μέλλον, γεμίζοντας με δύναμη κι εμπειρία
τους συμμετέχοντες..
Ακόμη, υπάρχει ο περαστικός που σε μια ληστεία τράπεζας θα κυνηγήσει τον ληστή, αλλά
υπάρχει κι ο κάτοικος μιας περιοχής που θα ανοίξει την πόρτα του να δώσει καταφύγιο σε
κόσμο που πρέπει να κρυφτεί κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης.
Είναι λοιπόν ορθό να βαφτίζεται κάποιος από τους δύο πόλους, κοινωνία? -Αν ναι,
θα κλείσουμε τα μάτια στην ύπαρξη του άλλου; Είναι μήπως και οι δύο κοινωνία?
-Αν ναι, μήπως οι θεωρίες περί συγκεκριμένων επαναστατικών υποκειμένων είναι ήδη
κατά πολύ ξεπερασμένες και άκαιρες; Πώς μπορεί να γίνει μια τέτοια
υπεργενίκευση ώστε να πει κανείς ότι είναι υπέρ ή εναντίον της κοινωνίας γενικά ?
Κι όταν γίνεται, μήπως είναι τόσο υπεραπλουστευτική που αποτρέπει τη σκέψη μας από
το να αναλύσει πιο ουσιαστικά την όποια κατάσταση καταστρώνοντας ένα πιο..
αποτελεσματικό και αντιπροσωπευτικό πλάνο δράσης; Και κατά συνέπεια , δεν στερεί
από το λόγο και τις πράξεις μας, τη δυνατότητα πιο δυνατής επίθεσης ενάντια σε
κράτος και κεφάλαιο, πιο στέρεης δόμησης δικών μας αξιακών συστημάτων-δικών μας
αντιδομών;
Δεν έχω καμία διάθεση να παλέψω για την κοινωνική απελευθέρωση αν πρώτα δεν έχω
βρει και μοιραστεί κάποια από τα εργαλεία που οδηγούν στην ατομική μου απελευθέρωση..
δεν είμαι ούτε χριστιανός ούτε μπολσεβίκος.
Δεν έχω επίσης τη διάθεση να παλέψω για την ατομική μου απελευθέρωση και να αρκεστώ σε
αυτό αδιαφορώντας για το τί γίνεται γύρω μου.. δεν είμαι ούτε φιλελεύθερος ή χίππης.
Με λίγα λόγια: Μας λείπει η καλλιέργεια της έννοιας της κοινότητας -όσο και της
διαφορετικότητας- πιο πολύ απ' ότι η πίστη στην προκατασκευασμένη ιδέα κάποιας
ιδανικής κοινωνίας. Χωρίς την έννοια της κοινότητας να είναι διάχυτη και βαθιά
ριζωμένη, η κοινωνία οδηγείται σε άλλα μονοπάτια - έχει κατά κανόνα την ανάγκη
αποδιοπομαίων τράγων για να κρατηθεί ενωμένη.. Και η κοινωνία ή οι κοινωνίες του σήμερα,
ακολουθούν στην συντριπτική τους πλειοψηφία αυτόν το δρόμο. Είναι κοινωνίες όπου
κυριαρχεί (αυτό ευτυχώς σημαίνει αυτόματα ότι υπάρχουν κι οι αντίθετες λογικές) η
ιδιώτευση, η καβάτζα, το θρησκευτικού τύπου αίσθημα αφοσίωσης και υποκριτικής αγάπης,
η απουσία πρωτοβουλίας και ευθύνης.
Είναι τόσο δύσκολο, όσο και απλό: Το ατομικό και το συλλογικό δεν διαχωρίζονται,
συμβαδίζουν αλληλοσυμπληρούμενα. Αν γείρουμε προς τη μία ή την άλλη πλευρά αποκλειστικά,
το χάσαμε το παιχνίδι, - κοινωνία χωρίς άτομα μοναδικά και ολοκληρωμένα, είναι μια
καρικατούρα κοινωνίας, και άτομο απομονωμένο χωρίς αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους,
είναι αδιέξοδος αναχωρητισμός, είτε κάποιος ζει σε πόλη είτε σε βουνό.
Αυτά προς το παρόν..