Ο νόμος πήρε τη θέση της ηθικής επιλογής… αν κάτι είναι νόμιμο είναι και σωστό, αν είναι παράνομο είναι λάθος… κι έτσι, τα εγκλήματα κράτους και κεφαλαίου -οι εξαπλωμένη λεηλασία και οι μαζικές δολοφονίες – περνώντας στη σφαίρα της νομιμότητας, θεωρούνται η φυσική οδός να συμβαίνουν τα πράγματα. Εννοείται πως τα όρια μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας δεν είναι απόλυτα. Πολλές από τις δραστηριότητες των εκμεταλλευόμενων προσεγγίζουν ή και εισέρχονται στην παρανομία, με αυτήν να προσδιορίζεται ως μικροέγκλημα ή πταίσμα. Ο νόμος όμως δε θα μπορούσε ποτέ να ισχυροποιηθεί απόλυτα χωρίς τον όλο μηχανισμό του Κεφαλαίου να καταλήγει σε περιορισμούς κι απαγορεύσεις.
Την ίδια στιγμή, χωρίς τη θεμελιώδη απειλή της φυλακής, ολόκληρη η φενάκη της νομιμότητας θα ήταν ένα αστείο. Η φυλακή λοιπόν δεν είναι απλά ένα άτιμο κτίριο, χτισμένο από πέτρα ή ενισχυμένο μπετό, ένα αηδιαστικό δοχείο βασάνων όπου οι πιο ποταπές στιγμές της ανθρωπότητας βιώνονται μακριά από την κοινή θέα και στη σιωπή, είναι αδιαχώριστη από άλλους καταπιεστικούς θεσμούς, όπως το κράτος, η δικαιοσύνη, η θρησκεία, το σχολείο. Αποτελεί επομένως ένα απαραίτητο τμήμα της σχετικής ροής του ταξικού πολέμου στην πράξη. Και ως αναρχικοί, επαναστάτες, κοινωνικοί αγωνιστές, αυτός είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να προσεγγίσουμε τη φυλακή. Αλλοίμονο αν αφαιρέσουμε αυτό το ογκώδες μνημείο της ανθρώπινης μιζέριας από το συνολικό του περιβάλλον, θεωρώντας το κάτι ξεχωριστό και αυθύπαρκτο, στο πνεύμα των κοινωνιολόγων ή των κοινωνικών μεταρρυθμιστών. Αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται φυλακές, εμείς όχι.
Φυσικά όπως ήδη είπαμε, η φυλακή είναι επίσης μια ολότητα κατασκευασμένη με τη λογική της αδιαπέραστης και απόλυτης αποθήκευσης. Ενισχυμένοι τοίχοι μέσα στους τοίχους, μπάρες, κλειδιά ηλεκτρονικά κυκλώματα, ένοπλοι φρουροί, έλεγχοι κ.τ.λ., όλα συνεισφέρουν στην ύπαρξη μιας δομής
(στην οποία όχι τυχαία οι έγκλειστοι αναφέρονται μιλώντας για “άλλο πλανήτη”) με μοναδικό σκοπό την απομόνωση κάποιων από τον υπόλοιπο κόσμο, και όσο είναι δυνατό, του ενός από τον άλλο.
Πάντως, παράλληλα με την ανάπτυξη της υπόλοιπης μεταβιομηχανικής κοινωνίας, οι φυλακές και οι υποστηρικτικές τους δομές, υφίστανται τώρα μια αξιοσημείωτη αλλαγή. Από τη μία ανοίγονται προς τον έξω κόσμο για τους κρατούμενους που είναι έτοιμοι να συμμετάσχουν και οι ίδιοι στη φυλάκισή τους,, κι απ’την άλλη γίνονται πιο απειλητικές για εκείνους που επιλέγουν να ζουν πέρα ή κι ενάντια στο νόμο, συνεχίζοντας και πίσω από τους τοίχους της φυλακής, προτιμώντας να διατηρήσουν την αξιοπρέπειά τους παρά να προσκολληθούν σε μια υπόσχεση να βγουν συντομότερα, έρποντας και γονατιστοί.
Η ζωή έξω γίνεται επίσης όλο και πιο ελεγχόμενη, μέσω της εκτεταμένης χρήσης καμερών και περιορισμών, γκρεμίζοντας το ακριβές όριο που κάποτε διαχώριζε τη φυλακή από την υπόλοιπη κοινωνία. Παρ’΄ολα αυτά, αναμφίβολα αποτελούν φρούρια και οι συνθήκες για να πλησιάσει κάποιος την πύλη είναι μακριές και παρατεταμένες. Απαιτείται απόδειξη καλής συμπεριφοράς κι επιθυμίας να αφεθεί κανείς να κυλήσει σε μια κατάσταση παθητικότητας και διαλόγου με το θεσμό. Αν όμως ακολουθηθεί το μονοπάτι αυτό, οδηγεί σε αναρίθμητες πιθανότητες, κάθε μία από τις οποίες εξαρτάται από μια συνεχόμενη επόπτευση ατομικής συμπεριφοράς, την οποία έχει αναλάβει κυρίως το χειρότερο από όλα τα ανθρώπινα πλάσματα, ο δεσμοφύλακας. Δε χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να φανταστεί κανείς τα αποτελέσματα της δυαδικής αυτής εξουσίας στα χέρια τόσο μοχθηρών πλασμάτων. Δεν κρατούν απλά το κλειδί του κελιού αλλά μπορούν και να επιμηκύνουν την ποινή σου, να επιδεινώσουν την ποιότητα της παραμονής σου πίσω από τα κάγκελα.