Από την πλευρά του συστήματος που εξετάζουμε, η διάκριση μεταξύ καλού και κακού δεν υπήρχε πριν την κατάληξη του συμβολαίου, όταν κάθε άτομο έμενε βαθιά στην απομόνωση της ελευθερίας του ή των απόλυτών του δικαιωμάτων, μη λαμβάνοντας υπ’όψη τους συνανθρώπους του, εκτός από αυτούς που του υπαγόρευαν η αδυναμία και η δύναμή του. Δηλαδή η σοφία και το συμφέρον του.  Εκείνη την εποχή, ακολουθώντας ακόμη την ίδια θεωρία, ο εγωτισμός ήταν ο υπέρτατος νόμος, το μόνο δίκαιο. Το καλό καθοριζόταν από την επιτυχία, η αποτυχία ήταν το μόνο κακό, και η δικαιοσύνη ήταν απλά η καθιέρωση του τετελεσμένου γεγονότος, ανεξάρτητα πόσο σκληρό, φρικτό ή άδοξο ήταν αυτό, ακριβώς δηλαδή όπως είναι τα πράγματα τώρα στην πολιτική ηθική που επικρατεί στην Ευρώπη σήμερα.
Η διάκριση μεταξύ καλού και κακού σύμφωνα με αυτό το σύστημα, ξεκινά μοναχά με την κατάληξη του κοινωνικού συμβολαίου.
Επομένως, αυτό που είχε αναγνωριστεί ως θεσμοθέτηση του κοινού συμφέροντος, διακηρύχθηκε ως καλό, και ο,τιδήποτε αντίθετο σε αυτό  ως κακό.  Τα συμβαλλόμενα μέλη έγιναν πολίτες και υπάχθηκαν σε μια λίγο ή πολύ επίσημη υιοθέτηση, απ΄όπου απέρρεε μια υποχρέωση :  Να υποτάξουν τα προσωπικά τους συμφέροντα στο κοινό καλό, σε ένα συμφέρον αδιαχώριστο από όλα τα άλλα. Τα δικαιώματά τους διαχωρίστηκαν από το κοινό δίκαιο, ο μόνος αντιπρόσωπος του οποίου – το κράτος,  ενδύθηκε (με) την εξουσία να καταστέλλει όλες τις παράνομες ατομικές εξεγέρσεις, αλλά και με την υποχρέωση να προστατεύει κάθε μέλος του στην άσκηση των δικαιωμάτων του, στο βαθμό που αυτά δεν ήταν αντίθετα προς το κοινό καλό.
Θα εξετάσουμε τώρα πώς θα έπρεπε να είναι το κράτος , έτσι θεσμοθετημένο σε σχέση με τους ομολόγους του, τα άλλα κράτη, όπως και σε σχέση με τους υπηκόους του. Αυτή η εξέταση φαντάζει σε όλους μας ως η πιο χρήσιμη και ενδιαφέρουσα γιατί το κράτος όπως προσδιορίζεται εδώ, είναι ακριβώς το σύγχρονο κράτος, στο βαθμό που έχει διαχωριστεί από τη θρησκευτική ιδέα – το αιρετικό ή αθεϊστικό κράτος που διακηρύσσουν οι σύγχρονοι αρθρογράφοι. Έχουμε λοιπόν : Από τί αποτελείται η ηθική του; Από το  μοντέρνο κράτος όπως είπαμε, τη στιγμή που έχει ελευθερωθεί από το ζυγό της εκκλησίας  και  ακολούθως έχοντας αποτινάξει το ζυγό της οικουμενικής ή κοσμοπολίτικης ηθικής της χριστιανικής θρησκείας- τη στιγμή που δεν έχει ακόμη εισχωρήσει σε αυτό η ανθρωπιστική ηθική ή ιδέα, κάτι που δεν θα μπορούσε ποτέ να κάνει χωρίς να καταστρέψει τον εαυτό του. Γιατί στη διαχωρισμένη ύπαρξη και την απομονωμένη συγκεντροποίησή του, θα ήταν πολύ περιοριστικό να αγκαλιάσει, να περικλείσει τα δικαιώματα και επομένως την ηθική όλης της ανθρωπότητας.
Τα σύγχρονα κράτη έχουν φτάσει σε αυτό ακριβώς το σημείο. Ο χριστιανισμός τους χρησιμεύει μόνο ως πρόσχημα, ή φρασεολογία, ή μέσο εξαπάτησης του αδρανούς πλήθους, γιατί οι στόχοι που κυνηγούν δεν έχουν τίποτα να κάνουν  με θρησκευτικά συναισθήματα. Οι μεγάλοι πολιτικοί ηγέτες των καιρών μας, Πάλμερστον, Μουράβιεφ, Βίσμαρκ, Καβούρ, Ναπολέων,  σίγουρα γέλασαν πολύ όταν ο κόσμος πήρε στα σοβαρά τις θρησκευτικές τους διακηρύξεις.  Ακόμη περισσότερο γέλασαν όταν ο λαός τους απέδωσε ανθρωπιστικά αισθήματα, πράξεις και προθέσεις, δεν έκανα ποτέ όμως το λάθος να χρησιμοποιήσουν δημόσια κάτι που δε θα είχε κανένα νόημα.